Kartuş Nedir ?

Kartuş kelimesi dilimize fransızcadan geçen ve bir çok anlamı içinde barındıran kelimeler arasındadır.

Kelime anlamı olarak içinde bulunan malzemeye koruyuculuk yaparak bir bütün halinde tutan ve kolayca kullanılmasını sağlayan ekipmanlara kartuş diyoruz.

Eski tip tüfeklere mermi koymaya yarayan ve 5 adet tüfek mermisini bir arada tutan kartondan yapılmış aparata kartuş denilirken, dolma kalem içine konulan ve kalemin yazmasını sağlayan içinde mürekkep barındıran parçaya da kartuş adı verilmektedir.

Asıl konumuz olan yazıcı kartuşları ise oldukça kapsamlı olmakla beraber üç ana grupta incelenebilir.

Mürekkep Kartuşları

Mürekkep kartuşu, inkjet veya deskjet olarak adlandırılan likit mürekkep kullanan yazıcıların yazdırmayı sağlayan ekipmanıdır. İçindeki mürekkebe taşıyıcılık yapmaları yanında birçok mürekkep kartuşu yazdırma işlemini kendi bünyesinde yapmaktadır.

Yazıcıdan aldığı komutlar doğrultusunda içindeki rezistanslar yardımıyla yazdırma kafasındaki gözle görülmeyecek kadar küçük deliklerden püsküren mürekkep ile yazdırma işlemini gerçekleştirmektedir.

Hp, canon ve lexmark yazıcı kartuşlarının büyük bölümü üzerinde yazdırma kafası bulunmakla beraber brother, epson mürekkep kartuşlarında yazdırma kafası bulunmaz, hp ve canon kartuşların yazdırma kafası kartuşun üzerinde bulunmayan modelleri mevcut olmakla beraber lexmark kartuşların tamamında yazdırma kafası bulunmaktadır.

Üzerinde yazdırma kafası bulunmayan kartuşlar, yazıcının üzerinde sabit olarak bulunan yazdırma kafalarına takılarak kullanılmaktadır.

Üzerinde elektronik devre bulunan ve yazma işlemini kendi başına yapan kartuş fiyatları, yalnızca içindeki mürekkebi taşıma görevi yapan kartuş fiyatlarına göre pahalı olmakla beraber, her kartuş değişiminde yazdırma kafası da değiştiğinden takılan her yeni kartuşta baskı kalitesi yenilenmektedir.

Ancak sadece mürekkebe taşıyıcılık yapan kartuşlarda kafa değişmediğinden, kopya kalitesi eski standardında devam eder. Ayrıca belli periyotlarda kafa üzerinde bulunan deliklerin deforme olması veya tıkanması nedeniyle bu parçaların değiştirilmesi gerekmektedir.

Bitmeyen kartuş, dolan kartuş, doldurulan kartuş adı altında satılan ürünlerin standart kartuşun üzerine delik delinerek delinen deliğe yedek tank bağlanarak kullanılan ürünler olduğundan, kartuşlar kısa sürede bozulacağından bitmeyen kartuş, dolan kartuş veya doldurulan kartuş kandırmacadan öteye bir ürün değildir.

Ayrıca günümüz yazıcı kartuşlarının bir çoğu üzerinde çip bulunduğundan kartuş dolum seti adı altında satılan mürekkepler satın alınarak kartuş dolumu yapılması genelde sonuç vermemektedir. Bu nedenle kartuş dolum seti alarak kartuş dolumu yapmadan önce kullandığınız mürekkep kartuşunun kartuş dolumu yapılmaya uygun olup olmadığı araştırılmalıdır.

Lazer Toner Kartuşu

Likit mürekkep kullanan yazıcı kartuşlarından ayrı olarak toz toner kullanan ve fotokopi makinesi sistemi ile çalışan lazer yazıcıların kullandıkları kartuşlara lazer toner kartuşu adı verilmektedir.

Lazer toner kartuşları mürekkep kartuşlarına oranla çok daha büyük ve çalışma sistemi farklı yazıcı kartuşudur. Laser toner kartuşu içinde mürekkep yerine kullanılan siyah, mavi, kırmızı, sarı renklerde pudra kıvamında toner adı verilen toz kullanılmaktadır.

Çalışma sistemi ise yazıcıdan gelen komut doğrultusunda görüntü tamburu veya drum adı verilen silindir üzerine elektrik akımı yüklenerek aksi kutupta olan toner tozunun drum denilen parça üzerine yapışması sağlanarak buradan fotokopi kağıdı üzerine aktarılmasıdır.

Fotokopi kağıdı üzerine aktarılan toner tozu yazıcının çıkışında bulunan ve fırın ünitesi denilen bölümde belli bir ısı ve merdanelerin uyguladığı basınç ile fotokopi kağıdının üzerine yapışması ile görüntü oluşmaktadır.

Mürekkep püskürtmeli yazıcılara oranla çok daha hızlı baskı yapma yeteneğine sahip bu tip yazıcılar günümüzde oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır.

Şeritli Yazıcı Kartuşları

Nokta vuruşlu, matris veya dotmatriks olarak anılan yazıcılarda kullanılan ve şerit adı verilen kartuşlardır. Kaset içinde bulunan ve üzerine mürekkep yüklenmiş bez şeridin yazıcı kafası içinde bulunan ve pin adı verilen iğnelerin şerit üzerine vurması neticesinde, şerit üzerindeki mürekkebin kağıt üzerine geçmesi ile görüntüyü oluşturmaktadır.

İğnelerin vurması sonucu oluşan darbe nedeniyle nüshalı kağıtlara da yazı yazabilen nokta vuruşlu yazıcılar genel olarak fatura basımı için ideal yazıcılar arasındadır. Ülkemizde çok satılan markalar arasında oki, epson, panasonic, lexmark bulunmaktadır.